Ağırlık hesaplama formülü bir cismin ağırlığını hesaplamak için kullanılan formüldür. Ağırlını hesaplamak istediğimiz maddenin kütlesini bilmemiz lazım. Kütleyi hesaplayabilmek içinde özkütlesini ve hacmini bilmemiz lazım. Özkütle ve hacmi bilinen maddenin önce kütlesini hesaplar, ardından ağırlığını hesaplamak için
ağırlık hesaplama formülü kullanılır.
Ağırlık hesaplama formülü basitçe 9,81 X kütle (Kg) olarak hesaplanabilir.
- Ağırlık: Ağırlık bir cismin kütlesinin dünya yüzeyine uyguladığı kuvvettir ve newton birimi ile ölçülür. Dünya üzerinde cismin ağırlığı bulunduğu yere göre değişmektedir. Aynı cisim Ekvatorlarda yerçekiminin azalması nedeniyle kutuplara göre daha hafif olacaktır. 1 kg. Kütleye sahip cisim ortalama olarak 9,81 N (Newton) ağırlığa sahip olacaktır.
- Kütle: Bir cismin kütlesi basitçe cismin hacmi ile özkütlesinin çarpılması sonucu bulunur. Kütle değişmez bir ölçüm olup, yer çekiminden ve bulunduğu ortamdan etkilenmez.
- Hacim: Ağırlık hesaplama formülünün en önemli etkenlerinden birisi de hacimdir. Hacim cismin evrende kaplağı yer olarak tanımlanabilir. Cismin şekline göre değişik hacim hesaplama formülleri vardır.
- Özkütle: Cismin 1 cm3'lük hacminin sahip olduğu kütledir. Ağırlık hesaplama formülünde kütlenin bulunabilmesi için hacim ile çarpılması gerekir.
Yukarıdaki tanımlamalara uygun olarak
ağırlık hesaplama formülünü örnek üzerinden gösterecek olursak.
1500 cm3 hacimdeki bir suyun ağırlık hesaplama formülü; Öncelikle kütle hesaplamamız gerekir, kütle hesabımız Hacim x Özkütle şeklindedir. Değişmez olan sabit özkütle sayımız su için 1'dir. Yani kütle = 1500 X 1 = 1500 gram. Kütlesini bulduğumuz suyun ağırlığıda = 9,81 X 1,5 kg = 14,715 N olarak bulunacaktır. Yani 1,5 litre hacimli suyun dünya yüzeyine uyguladığı kuvvet (Ağırlık) 14,715 N'dır.
Ağırlık hesaplama formülü aynı olmakla birlikte örneğin Ay'ın kütle çekim kuvveti dünyanın yaklaşık 6'da biri olduğu için aynı 1,5 kg suyumuzun Ay'daki ağırlığı 1,62 X 1,5 Kg = 2,43 N olacaktır. Kütle değişmemesine rağmen ağırlık değiştiğinden su Ay'da daha hafif olacaktır. Ağırlık hesaplama formülü kullanarak sizde kendi ağırlığınızın Dünyada ve Ay'da ne kadar olduğunu bulabilirsiniz.
Ağırlık hesaplama formülünde kullanılmak üzere örnek olarak; 1 Kg. Kütleye sahip cisim Güneşte 247,2 N, Jüpiterde 23,30 N, Plütonda 0,06 N ağırlıkta olacaktır. Uzay boşluğunda hareketsiz duran bir cismin uyguladığı herhangi bir kuvvet olmadığından kütlesi ne olursa olsun ağırlığı sıfır Newton olacaktır.